Het is bijna drie jaar geleden dat Larian Studios aankondigde dat het de early access-versie van Baldur’s Gate 3 aan zijn fans zou overhandigen. De release verhoogde de honger naar een nieuwe titel in een serie die ongetwijfeld heeft geholpen om het RPG-genre vorm te geven. Met de volledige release van Baldur’s Gate 3 begint een nieuw tijdperk voor de titel , waarbij spelers worden overspoeld met een werkelijk ontzagwekkende hoeveelheid informatie, opties en mogelijkheden in een spel dat nooit iets lijkt te missen om te doen.
De ontwikkelaars bij Larian Studios hebben zoveel werk gestoken in het inbouwen van Dungeons & Dragons en de verschillende systemen direct in de game, dat het soms lijkt en voelt alsof spelers gewoon virtueel D&D spelen met vrienden. Hoewel het spel voor de meeste gamers die echte D&D-ervaring niet zal overtreffen, komt de complexiteit en het gevoel van avontuur akelig dicht bij het nabootsen van het echte werk.
Dungeons & Dragons is altijd een spel geweest dat draait om dobbelen en daarmee dus getallen. Of het nu gaat om vaardigheden, aanvallen, schade, pantsernegatie, spreukenschade of draagvermogen, wiskunde is overal en bijna elk aspect van interactie met de denkbeeldige wereld gebeurt door middel van dobbelsteenworpen. Getallen zijn koning in de meeste situaties, de game draait erom.
In de game draait alles om hoe jij dobbelt, niet echt natuurlijk. Maar het gaat wel om die dobbelstenen, deze kan je dan nog een beetje manipuleren. Maar als het gaat om Levels, spreukkosten, reisafstand, schadebonussen, raciale bonussen, passieve controles en meer – de lijst van elk systeem dat wordt geregeld door getallen is erg lang.
Dit systeem zal zijn liefhebbers en haters hebben, ik geloof dan ook niet dat er een grijs gebied is. You love it, or hate it. Er zit dan ook veel dynamiek en complexiteit in de systemen en hoe deze dan weer werken op de karakters waarmee je speelt. Zo heb je natuurlijk de standaard schade van wapens, evenals de armor, maar dan zijn er ook nog types en elementen, welke kunnen helpen een wapen juist sterker te maken. Het is even leren en goed lezen. Je zal fouten maken, dit staat voorop, maar als je het doorhebt dan kan je wel los.
Dat wil zeggen, als je het in je hebt om alle verschillende systemen te leren, wordt je beloond met een videogame-ervaring die zeldzaam is in het huidige gaminglandschap. BG3 is een spel dat in eerste instantie enorm overweldigend aanvoelt met de stortvloed aan informatie binnen handbereik van de speler. Het ervaren van een spel dat bijna geen handvatten biedt vanaf het begin is ook zeldzaam in een genre dat graag elk systeem achter elkaar uitlegt op een tutorialniveau dat soms korter had kunnen zijn. Baldur’s Gate 3 heeft een openingsniveau, maar de tutorials zijn minimaal op zijn slechtst en meestal zijn ze er niet helemaal.
Baldur’s Gate 3 beschikt over een shitload aan companions, inclusief personages en wezens die zich slechts voor korte tijd bij de speler aansluiten. Sommige van de kameraden zijn hit or miss in hun vermogen om te helpen tijdens gevechten, maar bijna allemaal hebben ze een unieke persoonlijkheid die hen helpt om toch in gedachten bij je te blijven. Dat is iets wat het spel buitengewoon goed doet: personages creëren waar je echt om geeft. Het klinkt misschien cliché in RPG’s, maar sommige van de personages die zich bij het avontuur aansluiten zijn echt zo uniek dat ze je bij blijven. Het is moeilijk om de verhalen van de verschillende personages niet te bederven zonder zelfs maar een klein beetje over hen te praten, maar er zullen er een paar zijn die het emotionele niveau van spelers beïnvloeden tot het punt dat ze zullen worden herinnerd nadat het spel voorbij is.
Die onvergetelijke eigenschap van de personages in Baldur’s Gate 3 wordt sterk verbeterd door de stemacteurs in het spel. Er waren maar een paar karakters die het net niet waren, gezien het aantal karakters dat het spel telt is dat echt wel een grote plus. De kunst van Larian Studios om de karakters zo over te brengen is echt goed gelukt.
Dit omvat eigenlijk ook een aspect dat de meeste D&D-spelers zullen waarderen of verafschuwen: een verteller die fungeert als een quasi-Dungeon Master, of op zijn minst de stem van één. Het is een aangename en plezierige touch voor langdurige fans van Dungeons & Dragons om de standaard te horen: “Er lijkt niets ongewoons te zijn” wanneer verschillende checks op items en deuren mislukken. De verteller glijdt zo snel en vloeiend in en uit verschillende korte cutscenes en interacties dat het nooit lijkt te schaden aan de onderdompeling in het spel. De tekst is gewoon goed geschreven en maakt eigenlijk de spelervaring meer diep.
De game kan daarnaast ook worden gedeeld met vrienden, je kan namelijk online, via lokale co op, samen spelen. Kiezen om met vrienden te spelen opent veel vrijheid door controle over de andere personages aan spelers te geven, hoewel vrienden samen moeten komen en een nieuw spel moeten starten met de host om een niet-aangepast personage te kunnen kiezen. Als ze zich aansluiten nadat het spel is gestart, zullen ze gedwongen worden om een aangepast personage te maken om te kunnen spelen. Gelukkig krijgen ze levels toegekend om bij te kunnen benen met de host. Het spel is ook gebonden aan het save-bestand van de host, dus vrienden van een host moeten constant op tijd zijn en niet lummelen als iemand echt de campagne wil voltooien. Het is ongetwijfeld leuk om het spel met echte metgezellen te spelen, hoewel als ieders leessnelheden te veel variëren, iemand uiteindelijk ongeduldig zal worden. De meeste spelers zullen er geen probleem mee hebben om in wezen vier D&D-personages tegelijkertijd te spelen, maar co-op play verlicht een aantal van de lasten op een manier die bevrijdend aanvoelt. Zelfs dan is de solo-ervaring speciaal op zijn eigen manier, omdat elke keuze van de speler zelf is, met elke consequentie en toeval hun beloning.
Baldur’s Gate 3 houdt zich niet in als het gaat om het geven van opties aan spelers overal in het spel, en dit strekt zich ook uit tot de aangepaste personage-maker. Er is een overvloed aan haar, make-up en ras-specifieke aspecten om op verschillende manieren aan te passen. Er zijn 11 basisrassen om uit te kiezen, waaronder een paar D&D-fanfavorieten zoals Tieflings en Drow, waarvan vele subrassen hebben met verschillende verschillende vaardigheden. Vervolgens zijn er de 12 verschillende klassen, waarvan sommige ook subklassen hebben die een speelstijl binnen die klasse enorm kunnen veranderen. Een leuk voorbeeld is de Paladin subklasse, deze veranderd naarmate je andere keuzes maakt in situaties en op basis van de aard van religie. En de laatste stap is het oude Dungeons & Dragons-statistiekblad, waar spelers punten in vaardigheden stoppen om alles te beïnvloeden, van schaderollen tot toespraakbonussen met een hogere charisma-statistiek. Het is veel, heel veel, om in je op te nemen als het de eerste keer is dat een speler D&D-statistieken ervaart, maar verdiep je erin, leer ervan en dan zal je zien dat het eigenlijk logisch is en steeds leuker wordt.
Na dit alles dropt het spel spelers in een wereld die meer dan een eeuw later is na de gebeurtenissen in Baldur’s Gate 2: Shadows of Amn. Spelers worden wakker aan boord van een Mindflayer-schip, een tentakelig en zacht vliegend vaartuig dat mensen buiten ziet verdwijnen met een aanraking, en vervolgens die mensen weer binnen in organische peulen laat verschijnen om te worden gebruikt voor experimenten. Dit omvat het personage van de speler, en vanaf dit punt beginnen spelers de wereld om hen heen te beïnvloeden terwijl ze avontuur beleven. De release van het volledige spel heeft lang op zich laten wachten, en de nieuwe inhoud voelt meestal beter en doordachter dan het beperkte avontuur van de vroege toegangsversie. Het spel als geheel zal ongetwijfeld worden vergeleken met zijn voorgangers, en sommige critici zullen meer dan waarschijnlijk vinden dat het hoofdverhaal niet hetzelfde niveau van opwinding heeft als eerdere inspanningen. Desondanks maakt het spel goed voor tekortkomingen in de campagne in zijn variëteit en pure omvang van zijmissies.
Er is zoveel te doen in elk gebied dat het gemakkelijk is om afgeleid te raken van de hoofdverhaallijn, vooral gezien hoe groot de spelwereld is in de volledige release van het spel. Het klinkt misschien gek om te klagen over te veel te doen hebben, maar de keuze-overbelasting kan af en toe echt wel voor hoofdpijn zorgen. Het is moeilijk om zelfs maar te beschrijven hoeveel dingen je op elk moment kunnen doen, laat staan als je in je hoofd haalt om alle missies te willen doen. Ik wens je dan echt alvast succes. Dat gaat je misschien wel heel veel jaren kosten. Ik voel een uitdaging. Ik zelf heb dus echt de moeite om te kiezen wat ik op het moment moet doen, moest ik nou links of rechts en welke missie is handig om nu te doen.
De meeste andere negatieve aspecten van het spel zijn meer muggenzifterige ontwerpkeuzes die je alleen maar zullen irriteren, maar het spel zelf niet drastisch beïnvloeden. Dingen zoals altijd moeten laden in een dialoogscène, zelfs wanneer de personages eigenlijk niets tegen elkaar te zeggen hebben, of nadat alle dialoogopties zijn uitgeput. Het is een korte onderbreking in de vloeiende stroom van het spel die storend kan aanvoelen naarmate iemand langer speelt. Er waren ook een paar crashes bij het levelen van personages, omdat het spel ook overging naar personagespecifieke schermen in plaats van gewoon in de spelwereld te blijven voor het levelproces.
Baldur’s Gate 3 is iets speciaals. De complexiteit is intimiderend, maar het volhouden en leren heeft zo’n hoge beloning dat het moeilijk is om het vervolg niet aan te bevelen, zelfs aan de meest casual gamers. Het heeft hart, het heeft stijl, en het heeft de jarenlange inspanning van een studio die duidelijk van zijn bronmateriaal houdt. De verbazingwekkende omvang van het spel zelf en alles wat erin zit, is een getuigenis van de toewijding van Larian Studios aan hun vak en hun inzet om iets ongelooflijks te brengen naar het gaming publiek.