Nu het corona-virus ervoor zorgt dat we zoveel mogelijk thuis moeten blijven, zijn veel mensen op zoek naar een activiteit die de verveling tegengaat. Dit is voor hardcore-gamers natuurlijk geen moeilijke opgave, want zij hebben onbewust keihard getraind voor deze situatie. Maar wat nou als je bijvoorbeeld een voetballiefhebber bent en normaal gesproken elke dag over voetbal praat op je werk, terwijl je de wedstrijden meestal live op tv of in het stadion bekijkt? Probeer dan eens een Football Manager-game en voor je het weet is deze hele situatie voorbij, want met dit spel vergeet je de tijd compleet.
Sport-games komen meestal jaarlijks uit en hebben vaak maar een aantal kleine veranderingen ten opzichte van eerdere delen. Als jij bijvoorbeeld maar een paar potjes FIFA of NBA 2K per jaar speelt, zullen deze aanvoelen als bijna hetzelfde als het jaar daarvoor. Toch zijn kleine veranderingen vaak logisch als het aankomt op games uit de sport-categorie, vooral als de serie eigenlijk al akelig dichtbij de ‘real thing’ komt. In andere games voeg je een nieuw verhaal toe, meerdere explosies, nieuwe set-pieces of geef je het hoofdpersonage nieuwe krachten. Voetbal is voetbal en wordt al jaren op dezelfde manier gespeeld, al wordt er soms een spelregel verwijderd of toegevoegd. Een goede sport-game wordt meestal beter naarmate je er meer tijd in stopt en dan beginnen gek genoeg die kleine veranderingen pas echt te tellen.
Sports Interactive maakt al sinds 1993 sim-games met voetbal als onderwerp en is sindsdien niet meer gestopt met deze serie te verbeteren. Overigens heette deze serie eerst Championship Manager, totdat Sports Interactive in 2005 overstapte naar SEGA en met een nieuwe naam moest komen (Football Manager). Sinds 1993 zijn er veel andere ontwikkelaars geweest die geprobeerd hebben de beste football-sim te maken en niet alle pogingen waren per se slecht. Ook EA Sports heeft verschillende pogingen gedaan en zag er prachtig uit met bijvoorbeeld de wedstrijd-engine van de FIFA-games, terwijl Sports Interactive op dat moment niets anders liet zien dan wat stipjes op een groen vlak. Hoe gek het ook klinkt; die stipjes kwamen realistischer over dan de 3D-engine van EA Sports, maar dat was niet het enige verschil in het voordeel van de games van Sports Interactive.
Waar andere games uit hetzelfde genre je allerlei zaken lieten regelen die verder niets met voetbal te maken hebben, bleef Sports Interactive zich houden aan de pure sport. Een voetbalmanager zal zich vrij weinig bezig houden met het ontwerp van een stadion bijvoorbeeld, terwijl ik best begrijp dat het leuk kan zijn om iets vorm te geven. In FIFA Manager kreeg je zelfs de mogelijkheid een cadeautje te kopen voor je vrouw, terwijl dat verder niets met voetbal te maken heeft. Natuurlijk moet je in het echt wel eens een cadeautje kopen voor je partner, maar dat is niet specifiek een taak van een voetbalmanager.
Naast de randzaken zit het ook qua pure gameplay beter in elkaar dan die van de ‘concurrenten’. Zo is geen wedstrijd hetzelfde en verloopt de score over het algemeen realistischer, waarbij je bij series als LMA toch vaak dezelfde momenten voorbij ziet komen. Ondanks dat het maar een aantal spreadsheets zijn met erg veel informatie, heb je toch het gevoel dat je hier met een echte voetbalwereld te maken hebt.
Voor deze review wil ik de game niet alleen bekijken vanuit de ogen van de Football Manager-veteraan, maar ook die van de nieuwe speler die tijdens de corona-maatregelen thuis moet blijven en zijn favoriete sport mist. We beginnen met die laatste groep.
Football Manager 2020 voor beginners
Als je nog nooit een Football Manager-game hebt gespeeld zul je bij het opstarten van de game worden overrompeld door de menu’s en de hoeveelheid informatie die tot je beschikking staat. Je zult je regelmatig afvragen wat er nu eigenlijk van jou wordt verwacht en dit is al jaren een behoorlijke drempel voor nieuwe spelers. Toch probeert Sports Interactive elk jaar het instapniveau wat toegankelijker te maken en het maakt daarin goede stappen. Nu kun je ervoor kiezen om Football Manager Classic te gaan spelen, zodat je minder te maken krijgt met complexe keuzes. Omdat je nu meer tijd hebt dan normaal raad ik toch aan stap voor stap je weg proberen te vinden in de full game, omdat de genoegdoening uiteindelijk groter is op de lange termijn.
Je hoeft ook niet meteen alle facetten onder controle te krijgen en om je gerust te stellen is het goed om te weten dat ook de allergrootste Football Manager-veteraan absoluut niet alles onder controle heeft. Stiekem is dit namelijk de drijvende kracht uit de serie en het zorgt ervoor dat de game je niet los laat. Er is namelijk niet een juiste manier om de game te spelen en als je aan elke veteraan zou vragen hoe je het beste met je club om moet gaan krijg je elke keer een ander antwoord. Daarom raad ik aan gewoon een beetje wat te proberen in je eerste save game, zodat je een feeling krijgt voor het tempo van de game en waar je bepaalde informatie kunt vinden.
Net als in het echt
Je zult, net als in het echt, de verantwoordelijkheid krijgen voor bijvoorbeeld de ontwikkeling van je spelers, de tactiek achter je speelwijze en het aan- en verkoopbeleid. Gelukkig kun je veel van deze taken uit handen geven aan je staf en de mogelijkheid om dat te doen zal je worden aangeboden in een nieuwsbericht. Zo krijg je bijvoorbeeld een bericht over de prestaties van je spelers tijdens de trainingen en krijg je onderaan het bericht de optie om bijvoorbeeld je assistent de trainingen te laten leiden. Geef in het begin zoveel mogelijk uit handen, zodat jij je eerst kunt bezighouden met de wedstrijden zelf. Je zult aanwijzingen krijgen van je stafleden op het gebied van de aanbevolen speelformatie, maar daar hoef jij je niet aan te houden. Zodra je een opstelling gaat maken krijg je eerst de keuze uit een aantal ‘voorgebakken’ tactieken, zodat je al een beetje een idee kunt krijgen hoe je zo’n tactiek opbouwt. Vervolgens kun je aan je assistent vragen om zijn mening en vult hij de speelformatie in met spelers. Ten alle tijden kun je de opstelling of de invulling daarvan zelf aanpassen. Klik op de namen van de spelers om te kijken welke positie of taak het beste bij hen past en ook hier krijg je steeds meer fijne hulp van Sports Interactive. Zo kun je zien wat voor eigenschappen een speler moet hebben voor een bepaalde taak en ook hier is niets perfect. Er zullen niet veel spelers zijn die precies al deze eigenschappen beheersen en daardoor blijf je altijd op zoek naar de juiste opstelling of de invulling daarvan. Je kunt deze verantwoordelijkheden ten alle tijden aanpassen, zodat je later alsnog deze zelf kunt oppakken. Het kan fijn zijn om alles zelf te beheren, maar dat wil niet zeggen dat jouw team daardoor automatisch beter zal spelen.
Zodra je het tempo van de game begint te begrijpen (en deze is heerlijk langzaam) begin je een nieuwe save game, waarbij je met iets meer kennis aan de slag kunt gaan. Vervolgens houd je je niet bezig met wat er van je verwacht wordt, maar benader je alles alsof je daar zelf zit en het allemaal echt is. Football Manager 2020 speelt als een goed boek en zal een groot beroep doen op jouw fantasie, waarbij je constant geloofwaardige scenario’s krijgt voorgeschoteld. Je zult nog vele keren ‘foute’ keuzes maken en het zit er dik in dat je minstens een keer wordt ontslagen. Maak je geen zorgen; dit is bij veteranen ook nog steeds het geval. Wat werkt bij de ene club, zal niet werken bij de ander en het is niet altijd duidelijk waar dat aan ligt. Er zijn ongelooflijk veel facetten die mee kunnen spelen en soms is het ongrijpbaar, net als in het echt. Ondanks dat zoiets best frustrerend kan zijn voelt het nergens onrealistisch aan en leer je er toch weer van. Misschien toch maar wat meer letten op de kosten van een speler of in het vervolg iets meer de focus leggen op de verdediging.
Trots
Jouw spelers zullen al na een paar wedstrijden aanvoelen als echte mensen en je merkt dat je steeds meer betrokken met ze raakt. Onthoud dat je nooit iedereen tevreden kunt houden en dat gezeur in de kleedkamer zijn invloed kan hebben op de resultaten. Ben je na elke wedstrijd boos, dan kan het zomaar zijn dat niemand meer gemotiveerd is, terwijl een donderpreek soms ook weer je spelers wakker kan maken. Je zult de mooiste momenten uit je virtuele carrière echt nooit meer vergeten en dat gevoel is precies de reden dat ik je dit moest vertellen. Dit spel is het waard om veel tijd in te investeren en zal je een verantwoordelijkheidsgevoel geven die je niet tegenkomt in andere games. Hoe langer je deze game speelt, hoe leuker het wordt. Zodra bepaalde jeugdspelers na hun carrière zelf trainer worden ben je echt trots op ze. Dit spel maakt tegen het einde van elk seizoen zelf nieuwe spelers aan, waardoor er altijd weer nieuwe aanwas is.
Football Manager 2020 is overigens een game waarbij je de aandacht kan verdelen, waardoor je nog prima de tv op de achtergrond aan kunt hebben. Op drukke dagen speel ik een wedstrijd per dag, zodat elke wedstrijd extra spannend is en je er de hele dag naar kunt uitkijken. Dit is vooral aan te raden als je naast je virtuele carrière ook nog een baan en gezin hebt. Het zal allemaal even doorbijten zijn aan het begin, maar wat je ervoor terugkrijgt is erg bijzonder. Zeker nu je het advies hebt om binnen te blijven en de voetballerij voorlopig nog compleet stil ligt, is dit de beste manier om die tijd door te komen.
Voor veteranen
Inmiddels weet jij wel hoe realistisch Football Manager te werk gaat en wat jij vooral wil weten is of de vernieuwingen de moeite waard zijn om tot aanschaf over te gaan. Hier kan ik in het kort ‘ja’ op zeggen, maar het is wel zo fijn om te weten wat de nieuwe dingen op lange termijn betekenen. Sports Interactive zelf gaf aan dat vernieuwingen bij de meeste edities vooral voelbaar zijn in de eerste paar seizoenen, al vind ik zelf dat deze dan alsnog grote veranderingen op lange termijn met zich meebrengen. Zie het als een soort butterfly-effect, waarbij het verloop van de game een andere richting krijgt dan voorheen. Neem een recente vernieuwing als de sociale dynamiek, waarbij sommige spelers zich ontwikkelen als een van de leiders van het team. Bij een goede leider worden de andere spelers beter, terwijl een ontevreden speler een negatieve uitwerking zal hebben op het team. Dit zal zijn invloed hebben op de ontwikkeling van jouw spelers en voelbaar zijn op de lange termijn.
Dit keer heeft Sports Interactive beloofd ook te hebben gedacht aan spelers die meerdere seizoenen spelen en dat komt vooral terug in de toekomstplannen van de club. Zo heeft elke club een 5-jaren plan die na verloop van tijd kan mee veranderen met de status van de club, maar ook ervoor kan zorgen dat de club een bepaalde identiteit behoudt. Zo is het misschien niet handig om bij Ajax enorm verdedigend te gaan spelen, omdat men het belangrijk vindt dat er aanvallend wordt gespeeld. Hierdoor krijgt elke club een eigen smoel en zul je naast je eigen mening ook de visie van de club in het oog moeten houden. Nu is dit niet de eerste Football Manager met zo’n visie-systeem, maar deze visie is belangrijker geworden en heeft naast een korte termijn dus ook zijn uitwerking op een 5-jarig plan.
Voor veteranen
Inmiddels weet jij wel hoe realistisch Football Manager te werk gaat en wat jij vooral wil weten is of de vernieuwingen de moeite waard zijn om tot aanschaf over te gaan. Hier kan ik in het kort ‘ja’ op zeggen, maar het is wel zo fijn om te weten wat de nieuwe dingen op lange termijn betekenen. Sports Interactive zelf gaf aan dat vernieuwingen bij de meeste edities vooral voelbaar zijn in de eerste paar seizoenen, al vind ik zelf dat deze dan alsnog grote veranderingen op lange termijn met zich meebrengen. Zie het als een soort butterfly-effect, waarbij het verloop van de game een andere richting krijgt dan voorheen. Neem een recente vernieuwing als de sociale dynamieken, waarbij sommige spelers zich ontwikkelen als een van de leiders van het team. Bij een goede leider worden de andere spelers beter, terwijl een ontevreden speler een negatieve uitwerking zal hebben op het team. Dit zal zijn invloed hebben op de ontwikkeling van jouw spelers en voelbaar zijn op de lange termijn.
Dit keer heeft Sports Interactive beloofd ook te hebben gedacht aan spelers die meerdere seizoenen spelen en dat komt vooral terug in de toekomstplannen van de club. Zo heeft elke club een 5-jaren plan die na verloop van tijd kan mee veranderen met de status van de club, maar ook ervoor kan zorgen dat de club een bepaalde identiteit behoudt. Zo is het misschien niet handig om bij Ajax enorm verdedigend te gaan spelen, omdat men het belangrijk vindt dat er aanvallend wordt gespeeld. Hierdoor krijgt elke club een eigen smoel en zul je naast je eigen mening ook de visie van de club in het oog moeten houden. Nu is dit niet de eerste Football Manager met zo’n visie-systeem, maar deze visie is belangrijker geworden en heeft naast een korte termijn dus ook zijn uitwerking op een 5-jarig plan.
Het 5-jarenplan
Het verschil is even simpel als doeltreffend; Vitesse wil misschien dit seizoen in het linkerrijtje eindigen en bij eerdere edities kreeg je per seizoen te horen wat het doel was. Nu is Vitesse een club met ambitie en wil het in 5 jaar proberen zich te plaatsen voor de Champions League. Nu zul je dus beleidsmatig al rekening moeten houden met de toekomst en is het niet aan te raden om oude spelers aan te trekken. Het zou ook kunnen zijn dat men bij Vitesse graag in de toekomst meer gebruik wil maken van jeugdspelers en dan zul je meer moeten investeren in de jeugdopleiding en de ontwikkeling. Dan moet je geen dure speler gaan kopen, want dan weet je dat je hiermee op de lange termijn in de problemen kunt komen. Hoe langer je bij een club zit, hoe meer je invloed hebt op het 5-jarenplan. Na tien jaar te hebben gebouwd aan een club is het soms pijnlijk om te zien dat er niets overblijft van jouw visie, maar doordat de nieuwe manager te maken krijg met dat 5-jarenplan probeert de club jouw visie door te zetten. Hierdoor zit je nog meer in de game dan je al die tijd al zat en je weet dat dit soort dingen altijd iets toevoegen aan jouw fantasie. Denk bijvoorbeeld eens aan hoe je bijvoorbeeld de gehele eredivisie kunt veranderen door jouw visie ‘een ding’ te maken bij de topclubs.
Verder zijn de graphics tijdens de wedstrijden weer net iets mooier dan voorheen, maar jij weet ook wel dat je de game nog had gespeeld had als je nog steeds naar wat stipjes zat te kijken. Al met al ziet er prima strak uit en lijkt het steeds meer op echt voetbal. Natuurlijk zie je nog wel eens een redding van een keeper waarbij de bal ineens in zijn handen belandt, terwijl het leek alsof de bal in het doel of naast zou gaan. Dit wordt nergens problematisch en is zelfs een beetje minder dan in voorgaande edities. De interface is grotendeels hetzelfde, al is het transfersysteem iets aangepast en is het daardoor wat uitdagender geworden om een speler aan te trekken.